Iza naziva “krup” skriva se akutna upalna opstrukcija larinksa ili grkljana. Konkretnije, krup je svaka akutna upala gornjih i donjih dišnih putova specifična po kašlju nalik na lavež psa te po inspiratornom stridoru, odnosno visokofrekventnom zvuku nastalom pri udisaju. Pojavljuje se u nekoliko bolesti, primjerice u akutnom kataralnom laringitisu, akutnom spastičkom laringitisu, epiglotitisu, bakterijskom traheitisu i malignom opstruktivnom laringotraheobronhitisu. Iako rijetko, može pratiti i ospice, hripavac te herpetični gingivostomatitis.
Krup najčešće pogađa djecu u dobi od 6 mjeseci do 3 godine. Najčešće se javlja u jesen, a širi se zrakom ili dodirom sa zaraznim sekretima.
Uzrok bolesti
Infekcije su glavni uzrok krupa. Najčešći uzročnik je virus parainfluence tipa 1. U rjeđem slučaju uzročnici mogu biti respiratorni sincicijski virus, virusi gripe, adenovirus, rinovirus, virus ospica i Mycoplasma pneumoniae. Ponavljani napadi krupa tj. spazmodički krup nastaje uslijed alergijske reakcije, a započinje virusnom infekcijom.
Simptomi
- Krup najčešće počinje simptomima prehlade na što se nadovezuju napadi kašlja nalik na lavež psa, promuklost i inspiratorni stridor. Disanje je ubrzano i duboko, a polovica djece ima vrućicu.
- Dijete se budi noću sa simptomima respiratornog distresa: ubrzano i naporno disanje, širenje nosnica, uvlačenje dišnih mišića pri udisaju i stenjanje pri izdisaju. Javlja se i tahipneja, odnosno ubrzani rad srca.
- U teškim slučajevima se može pojaviti cijanoza praćena sve plićim disanjem. Cijanoza se manifestira plavkastim obojenjem kože, a rezultat je nedovoljne količine kisika u krvi.
Dijagnoza
Dijagnoza se postavlja na temelju specifičnih simptoma, anamnestičkih podataka i fizikalnog pregleda. Potvrđuje se anteroposteriornom rengenskom slikom vrata.
Prognoza bolesti
Prognoza je izvrsna. Bolest se obično izliječi u roku od četiri dana.
Liječenje
Osnovni terapijski cilj liječenja krupa je postizanje i održavanje adekvatne ventilacije. Koje će se metode liječenja primijeniti, ovisi o uzročniku, mjestu upalnog procesa i težini poremećaja. Krup se najčešće liječi antipireticima, racemičnim adrenalinom i kortikosteroidima. Medikamentnu terapiju nadopunjuju mirovanje, rehidracija i primjena ovlaživača zraka.
