Duboka venska tromboza je stanje praćeno zgrušavanjem krvi i stvaranjem tromba (ugruška) u dubokim venama udova ili u venama zdjelice. Najčešće su zahvaćene površna bedrena (femoralna) i zakoljene (poplitealne) vene u bedru te stražnje goljenične (posteriorne tibijalne) vene u potkoljenici. Duboka venska tromboza je opasna bolest. Naime, nastali tromb krvotokom može dospjeti do plućne arterije, začepiti ju i zaustaviti protok krvi. Tromb koji se kreće krvotokom zove se embolus, a bolest koja nastaje, plućna embolija.
Uzrok bolesti
Duboka venska tromboza najčešće nastaje zbog poremećene ili usporene venske cirkulacije te zbog ozljede i disfunkcije endotela. Rizik od duboke venske tromboze se povećava tijekom dugotrajnog mirovanja sa spuštenim ili visećim nogama, nakon traume poput prijeloma noge ili kuka i operacije, tijekom produženog boravka u krevetu zbog kroničnih bolesti te nakon infarkta miokarda, srčanog zatajenja i moždanog udara. Registrirana je i u hiperkoagulabilnim stanjima, stanjima s pojačanom sklonošću zgrušavanja krvi.
Dobro poznati čimbenici rizika za pojavu duboke venske tromboze su i starija dob, trudnoća te oralni kontraceptivi i hormonska terapija.
Simptomi
- Klinička slika ovisi o zahvaćenoj anatomskoj regiji.
- Tipični simptomi su bolna osjetljivost na dodir, oteklina (edem) distalno od mjesta začepljenja vene, eritem (crvenilo kože) ekstremiteta, proširene površinske vene, bol u listu pri dorzifleksiji stopala.
- Klinička slika ponekad može biti asimptomatska te u jednom trenutku uzrokovati jaku, iznenadnu bol u prsištu kao znak plućne embolije.
Dijagnoza
Dijagnoza se postavlja na temelju anamneze, fizikalnog pregleda i color doppler ultrasonografije. Po potrebi se provodi CT ili MRI.
Prognoza bolesti
Ukoliko se rano dijagnosticira te brzo i adekvatno liječi, prognoza je dobra. Donošenje brze dijagnoze otežavaju druge slične bolesti poput površinske venske tromboze, celulitisa, limfedema i post-trombotičkog sindroma. Neliječena duboka venska tromboza u oko 30% slučajeva završava plućnom embolijom i posljedičnom smrti.
Liječenje
Liječenje je usmjereno na sprječavanje nastanka plućne embolije, kronične venske insuficijencije i postflebitičkog sindroma. Liječi se antikoagulansima, tromboliticima ili kirurškim zahvatom.
Foto: Pexels
